Endodoncja – leczenie kanałowe - Stomatolog Jakub Czopkiewicz

Leczenie kanałowe zębów - "sięgamy do korzeni"?

Zaniedbując codzienną higienę jamy ustnej i unikając regularnych wizyt u dentysty, ryzykujemy rozwój próchnicy zębów. Długotrwale nieleczona próchnica może prowadzić do zapalenia miazgi zęba. To często objawia się jego silnym bólem. Taki stan wymaga zazwyczaj leczenia kanałowego. Kiedyś leczenie to bywało bolesne i mało precyzyjne. Jednak dzięki postępom w dziedzinie stomatologii i leczeniu w powiększeniu, dzisiaj można przeprowadzić je bezboleśnie i skutecznie.

Dla pacjenta

Czy zabiegi endodontyczne bolą?❮

Nie. Zabiegi endodontyczne wykonywane są w znieczuleniu miejscowym.

Czy leczenie kanałowe może spowodować zmianę barwy zęba?❮

Jest to rzadka sytuacja, lecz czasami występuje. W większości przypadków po zakończeniu leczenia kanałowego należy wykonać uzupełnienie protetyczne na ząb, przez co ew. zmiana zabarwienia nie stanowi problemu.

Czy zabieg przeprowadzany jest w powiększeniu?❮

Tak, zabiegi wykonujemy w powiększeniu, co w znacznym stopniu pozwala zwiększyć staranność i dokładność jego wykonania.

Czy ciąża jest przeciwwskazaniem do leczenia kanałowego?❮

Nie, podczas ciąży można bezpiecznie wykonywać zabiegi endodontyczne. Zawsze należy poinformować stomatologa o tym, że jest się w ciąży – na początku wizyty.

W przypadkach szczególnych, np. przy b. skomplikowanej anatomii może zaistnieć konieczność wykonania odcinkowej tomografii stożkowej (CBCT) – jest to rodzaj zdjęcia ukazującego ząb i okoliczne tkanki w trzech wymiarach, po obróbce komputerowej.

Sam zabieg endodontyczny polega na usunięciu miazgi z kanałów korzeniowych, ich dekontaminacji poprzez wspomagane ultradźwiękami płukanie środkami dezynfekującymi, a następnie wypełnieniu ich materiałem biokompatybilnym, który zabezpiecza je przed ew. ponowną penetracją bakterii do organizmu.

Zdjęcie RTG stanowi często również punkt końcowy leczenia kanałowego. Na jego podstawie potwierdzona zostaje szczelność założonego wypełnienia.

W trakcie leczenia kanałowego czasami może pojawić się ból, który nie ustaje mimo zastosowania znieczulenia. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy stan zapalny jest bardzo aktywny. W związku z tym może być potrzebne dodanie dodatkowej ilości środka znieczulającego. Z tego powodu nie warto czekać z wizytą u stomatologa do momentu, aż ból jest bardzo silny! Bez interwencji dentysty objawy nie ustąpią.

Podstawowym zaleceniem do wizyty w gabinecie stomatologicznym jest przede wszystkim silny ból zęba, który pojawia się samoistnie, bez konkretnej przyczyny. Jest alarmującym objawem, szczególnie gdy nie ustępuje po spożyciu leków przeciwbólowych. Ponadto wśród typowych wskazań możemy wyróżnić:

Zapalenie lub martwica miazgi (mogące również przebiegać bezobjawowo!)
Nieprawidłowo wypełnione kanały korzeniowe (konieczność tzw. reendo)
Zmiany okołowierzchołkowe o różnej etiologii

Chociaż leczenie kanałowe jest powszechnie stosowane i skuteczne, istnieją pewne przeciwwskazania do tego rodzaju terapii. Niektóre z najczęstszych to :

Zbyt zaawansowane uszkodzenie zęba - znaczne zniszczenie korony i/lub korzenia może spowodować, że leczenie kanałowe okaże się pozbawione sensu, i ząb należy usunąć,
Niska szansa na powodzenie zabiegu – w przypadku powikłanego poprzedniego leczenia, bardzo trudnej anatomii, licznych złamanych narzędzi, rozległych zmian zapalnych – stosowniej ząb usunąć,
Alergie na składniki materiałów używanych w leczeniu kanałowym.

Możliwe powikłania leczenia endodontycznego

Chociaż leczenie kanałowe jest powszechnie stosowane, bezpieczne i skuteczne, jak każda inna procedura medyczna, może wiązać się z pewnymi powikłaniami. Najczęstszym powikłaniem po zabiegu jest przejściowy ból będący wynikiem podrażnienia tkanek zęba przez środki dezynfekcyjne w trakcie zabiegu. W takiej sytuacji wskazane jest zastosowanie środków przeciwbólowych. Przy czym warto pamiętać, że takie dolegliwości bólowe powinny ustąpić do 4 tygodniach po zabiegu.

Do leczenia endodontycznego wykorzystywane są narzędzia o bardzo małej średnicy - są więc bardzo delikatne. Zdarza się, że ulegają wygięciu lub złamaniu. Choć w większości przypadków ich usunięcie nie stanowi większego wyzwania, czasami potrzebne są złożone procedury mające na celu rozwiązanie problemu. W związku z tym, leczenie może się przedłużyć.

Po zakończeniu leczenia kanałowego ząb staje się o wiele bardziej kruchy i podatny na złamania, co spowodowane jest jego osłabieniem z powodu utraty tkanek twardych w trakcie usuwania próchnicy
i opracowywania kanałów, a także w związku z utratą odżywiania z krwi. W znakomitej większości przypadków, celem uniknięcia reinfekcji z zewnątrz lub nawet złamania takiego zęba, konieczne jest wykonanie wzmacniającego wkładu koronowo – korzeniowego w zębie, i/lub pośredniej odbudowy ubytku, o charakterze nakładu bądź korony protetycznej.

Zazwyczaj nie ma szczegółowych zaleceń dotyczących diety ani konkretnych przeciwwskazań. Niemniej jednak zaleca się unikanie gorących pokarmów i napojów oraz jedzenia twardych potraw lub tych, które wymagają intensywnego żucia, tuż po leczeniu. Dzieje się tak dlatego, że tkanki wokół zęba mogą być wrażliwe i delikatne, a spożywanie takich pokarmów może potęgować dyskomfort lub nawet zwiększyć ryzyko uszkodzenia zęba.

Dodatkowo, po przeprowadzeniu leczenia endodontycznego zaleca się regularne wykonywanie zdjęć RTG, aby sprawdzać stan tkanek okołowierzchołkowych. Często procesy chorobowe w tych tkankach nie dają żadnych objawów, a ich niszczenie postępuje stopniowo, co z czasem może prowadzić do konieczności ponownego leczenia lub nawet usunięcia zęba.